3-Dramatik Hareketin Unsurları
I. ÃatıÅma
ÃatıÅma, filmin itici gücüdür. Senaryoya baÅlarken önce çatıÅmayı saptamakta yarar var.
ÃatıÅma, öncelikle bir problem demektir. Metne bir problem saptanır. Senaryo metni, zaman zaman daralan, zaman zaman da geniÅleyen bir problem olarak görülebilir.
ÃatıÅma mutlaka çözülmelidir.
ÃatıÅma, temelde iki ya da daha fazla gücün karÅılaÅmasıdır.
DeÄiÅik türlerinden söz edilebilir:
-İnsanın insanla çatıÅması
-insanın doÄayla çatıÅması
-insanın kendisiyle çatıÅması
-insanın toplumsal çevre ile çatıÅması
Problemi bu deÄiÅik türler aracılıÄıyla düÅünmeliyiz. Hatta ana çatıÅmayı mümkün olduÄu kadar çok deÄiÅik görüŠaçısıyla sergilemek gerekir.
ÃatıÅmanın hemen giriÅ bölümünde kilitlenmesi ve bir an önce izleyiciye gösterilmesi gerekir.
En etkili çatıÅmalar, genellikle zamana kilitlenen çatıÅmalardır: Saatli bomba örneÄinde olduÄu gibi.
ÃatıÅma, mutlaka Åiddete ya da sert aksiyona dayanmak zorunda deÄildir.
Somut olarak görülmediÄi anlarda bile, çatıÅma kenini hissettirmelidir. Bir tehdit olarak varlıÄı her yerde duyumsanmalı ve asla tam olarak unutulmamalıdır.
ÃatıÅma, kahramanı sonunda mutlaka deÄiÅtirmelidir. Sözgelimi çatıÅma konusu bir korkuysa, korku sonunda yenilmelidir. ÃrneÄin Arachnophobia'da örümceklerden ölesiye korkan ve bir örümceÄi on metre uzaktayken gördüÄünde bile yerinden fırlayan bir adam, sonunda bir metre çapında bir örümceÄin üzerine tırmanması sırasında hiç kıpırdamadan onu izler. ÃrümceÄe, ama herÅeyden önce de kendisine meydan okur.
ÃatıÅma ilk baÅta kahramana dıÅsal bile olsa, kahraman ona bir biçimde dahil edilmelidir. ÃrneÄin bir depremden doÄrudan etkilenmese de, kurtarma ekibinde yer alarak olayla bir biçimde iliÅkilendirilmelidir..
ÃatıÅma, iki güç arasında zıtlıÄı ve çözümün kuÅkulu olduÄunu betimler. İlgiyi saÄlayan da bu kuÅkudur.
ÃatıÅma filmde iki anlamda bulunur:
-En genel anlamıyla bir zıtlıklar aÄı olarak: iyi-kötü, doÄa-kültür gibi.
-İkinci anlamıyla ise çatıÅma, bir öykü çizgisi baÅlatandır. Ãözüm bekleyen bir durumdur.
-AÅılması gereken bir engel
-Yanıt verilmesi gereken bir meydan okuma
-Giderilmesi gereken bir sorun
-Ortadan kaldırılması gereken bir tehdit
-Verilmesi gereken bir karar
-Kurtulunması gereken bir baskı
-Yeniden kurulması gereken bir denge
vs...
ÃatıÅmanın doÄurduÄu bu amaç, çoÄu kez hem karakterin, hem de öykünün amacı olarak gözükür. Ama kahramanın amacıyla, öykünün amacı arasında bir ayrım yapmak gerekir. Süper amaç (öykünün amacı) karakterin amacından farklı olabilir. ÃrneÄin kahramanın amacı Åampiyon olmaktır., oysa öykünün amacı, kahramana hırsın ona verdiÄi zaraıı kavramasını saÄlatmaktır.
II. Doruk Nokta
Doruk Nokta, genellikle filmin sonunda yer alır.
Bu önceden beklenen bir an da olabilir. ÃrneÄin bir düello ya da Karate Kid'de olduÄu gibi bir final müsabakası.
Senaryo dendiÄinde akla gelmesi gereken ilk iki Åeyden birisi çatıÅmaysa, diÄeri de doruk nokta olmalıdır.
Olay örgüsünü oluÅtururken doruk nokta daima göz önünde tutulmalıdır.
Doruk nokta, mutlaka birilerinin ölmesini gerektirmez.
ÃoÄunlukla zorunlu sahne'den meydana gelir. Mutlaka fiili bir durum olmalıdır. Sözle ya da diyalogla geçiÅtirilmemelidir. Ãözüm izleyicinin zihninde tamamlanmaya bırakılmamalıdır, mutlaka gösterilmelidir.
III. Zorunlu Sahne
Zorunlu sahne ya da doruk noktadan sonra çözüm gerçekleÅmiÅ demektir. Bu noktadan sonra, açık kalan bazı olayların tamamlandıÄı kısa bir sonuç bölümü yer alabilir.